Kolano skoczka

fizjoterapeuty.pl

Dokucza Ci ból z przodu kolana, tuż pod rzepką? Masz problemy z chodzeniem po schodach, siadaniem? A może odczuwasz dolegliwości tylko podczas treningów? Możliwe, że cierpisz na tzw. kolano skoczka (jumper’s knee). Jest to zwyrodnienie więzadła rzepki, wynikające z jego przeciążenia.

Objawy:

- ból szczytu rzepki (może wystąpić nie tylko podczas sportu, ale też przy wchodzeniu po schodach, siadaniu, dłuższym siedzeniu, przysiadach)

- tkliwość dotykowa szczytu rzepki

- kłucie i sztywność po treningu

- ograniczenie zgięcia kolana ze względu na ból

- osłabienie siły mięśniowej i ból przy oporowanym wyproście kolana

- w obrazie USG i MRI pogrubienie obrysu więzadła rzepki

Ze względu na moment wystąpienia bólu oraz czas jego utrzymywania się wyróżniamy 4 stopnie zwyrodnienia więzadła rzepki:

I – początek objawów – ból tylko po treningu;

II – ból przed i po treningu, zmniejsza się po wykonaniu rozgrzewki;

III – ból w czasie treningu, ograniczający efektywność sportowca;

IV – zaawansowane objawy – ból stały

UWAGA! Jeżeli zauważysz u siebie powyższe objawy to nie czekaj na ich rozwój, albo na to, że samo minie. Im wcześniej zareagujesz tym łatwiej i szybciej dojdziesz do siebie. W momencie, kiedy uszkodzenie przejdzie w stan chroniczny szanse na jego bezoperacyjne wygojenie są znikome!

Co dalej:

Jeżeli zauważyłeś u siebie ból związany z aktywnością fizyczną skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą. Wykonaj zdjęcie USG lub MRI, żeby potwierdzić diagnozę.

Celem leczenia jest zmniejszenie bólu i stanu zapalnego. Jeżeli objawy wskazują na I/II stopień degeneracji często wystarczy modyfikacja planu treningowego, która wykluczy ćwiczenia obciążające więzadło rzepki (wyskoki, przysiady z obciążeniem, wykroki), wprowadzenie ćwiczeń ekscentrycznych oraz chłodzenie (10-15min po każdym treningu). W stadium III/IV zawodnika należy całkowicie wykluczyć z treningów, powinien odpoczywać i stosować chłodzenie. Dodatkowo lekarz może przepisać leki przeciwzapalne oraz zabiegi fizykoterapeutyczne tj. laser, ultradźwięki czy w fazie przewlekłej falę uderzeniową. Koniecznie skonsultuj się z fizjoterapeutą, który pomoże dobrać ćwiczenia rozciągające mięsień czworogłowy uda i wzmacniające więzadło rzepki, zastosuje masaż poprzeczny, przyspieszający regenerację oraz wykona kinesiotaping, odciążający więzadło. Niektórzy zalecają również opaskę, która działa podobnie do kinesiotapingu, zmieniając kąt działania sił i odciążając miejsce uszkodzenia.

Leczenie:

Nie będę się zagłębiać w zawiłości procesu fizjoterapeutycznego, bo każde uszkodzenie jest inne i wymaga indywidualnego podejścia. Przede wszystkim chcę Was uczulić, że wcześnie wykryte kolano skoczka da się szybko wyprowadzić, ale im dłużej czekacie tym większą krzywdę sobie robicie. Jest to naprawdę upierdliwa i złośliwa kontuzja. W stanie chronicznym, gdy zawiodą podstawowe metody można spróbować połączyć iniekcję osoczem bogato płytkowym (PRP) z ćwiczeniami ekscentrycznymi, jednak jeżeli i to nie pomoże to należy wykonać operację. Obecnie stosuje się operację otwartą i artroskopową. Druga metoda niesie ze sobą większe szanse powodzenia (91%), wiąże się z krótszym czasem rehabilitacji (w przypadku metody otwartej jest to od 8-12 miesięcy). Zdarza się, że sportowcy po zabiegu nie wracają do wcześniejszej aktywności fizycznej, ale wynika to raczej z bariery psychicznej niż bólu. 

Więzadło rzepki:

Jest to element ścięgna mięśnia czworogłowego uda, przebiegający od wierzchołka rzepki do guzowatości piszczeli (wypukłość z przodu podudzia tuż pod kolanem). Jego funkcją jest przede wszystkim stabilizacja rzepki oraz przenoszenie siły wyprostnej.

Mechanizm:

Na tę kontuzję pracujemy niekiedy latami, czasami na obrazie USG widać zmienione więzadło rzepki, ale nie ma żadnych dolegliwości. Naukowcy wciąż szukają jasnej przyczyny tej jednostki chorobowej. Dla ciekawskich polecam przeczytać artykuł A.Rudavsky i J.Cook „Physiotherapy management of patellar tendinopathy (jumper’s knee)”: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1836955314000915

Jest po angielsku, ale w szczegółach tłumaczy zawiłości tematu. :)

Do przeciążenia dochodzi, gdy wykonujemy jakąś aktywność cyklicznie, powodując mikrourazy, które nie mają czasu się zagoić. Każdy taki mikrouraz osłabia nasze więzadło, aż w końcu dochodzi do jego degeneracji i pojawia się ból. Zdarza się, że wystarczy mała zmiana w schemacie: dodatkowy dzień treningowy, zbyt gwałtowne zwiększenie obciążenia, brak rozgrzewki, powrót po dłuższej przerwie bez etapu wprowadzającego. Takie niby nic, a potrafi na bardzo długo wykluczyć nas ze sportu. :(

Sporty kontuzjogenne:

Wszystkie aktywności, w których występują wyskoki, faza lądowania, gwałtowne hamowanie lub zmiana kierunku ruchu: siatkówka, koszykówka, sprinty, lekkoatletyka, tenis, badminton.

  
Bibliografia:
- sportsinjuryclinic.net 
- Results of Surgical Treatment of Chronic Patellar Tendinosis (Jumper's Knee): A Systematic Review of the Literature.

          - Do isometric and isotonic exercise programs reduce pain in athletes with patellar tendinopathy in-season? A randomised clinical trial. 
          - Current concepts of shockwave therapy in chronic patellar tendinopathy.

         - One injection of platelet-rich plasma associated to a submaximal eccentric protocol to treat chronic jumper's knee.